Weten & Tech

Alternatieve dooddoeners (deel 1)

22-12-2010 16:01

Of het nou om aardstraalklunen, piskijken, homeopathie of ayurvedisch oorkaarskleien gaat, de alternatief overtuigde medemens bedient zich ter verdediging van de kwakzalverij van hun keuze van een aantal standaardargumenten. Natuurlijk is discussie in de meeste gevallen zinloos, maar mocht u af en toe de behoefte voelen om kruidenvrouwtjes en mandalavouwers van repliek te dienen dan is deze nieuwe serie op DeJaap zeg maar helemaal uw ding. We gaan alternatieve dooddoeners debunken. Vandaag de Moeder Aller Dooddoeners: “Wetenschap is ook maar een geloof.”

Zen-snorfietsen

Laten we wel wezen, in feite zou iedere discussie over de werkzaamheid van een alternatieve therapie beslecht moeten zijn met een “Toon mij wetenschappelijk bewijs van de werkzaamheid?” gevolgd door een bedremmeld zwijgen van de discussiepartner. Maar nee, een kat in het nauw maakt rare sprongen dus countert menig graszemeleter met: “Wetenschap is ook maar een geloof!”.
Deze dooddoener is een lastige, want op het eerste gezicht lijkt het moeilijk om een geneeswijze die berust op geloof of zelfs spiritualiteit die juist bestaat bij de gratie van het Onverklaarbare te toetsen aan de hand van wetenschap. Deze dooddoener suggereert dat de geneeswijze als het ware buiten de wetenschap om werkt, dat zoiets beperkts als wetenschap de wonderbaarlijke werking van het Zen-snorfietsen onmogelijk kan bevatten.

Werkt het?
Als u klaar bent met schaterlachen om deze dooddoener kunt u een stukje meegaan in de redenering. “Dus: HOE Zen-snorfietsen werkt is niet wetenschappelijk te onderbouwen. Want wetenschap is ook maar een geloof. Maar het werkt wel, zeg je. Hoe weet je dat?” “Nou, de psoriasis van mezelf, mijn buurvrouw en mijn kat is er reuze van opgeknapt!” Aha. Resultaat. Als er resultaat is, kan je makkelijk een onderzoekje erop loslaten. De ene onderzoeksgroep psoriasispatiënten doet aan Zen-snorfietsen, een tweede groep doet niks en derde loopt bij de dermatoloog. Op die manier omzeil je de magische, ‘niet in wetenschap te vatten’ vermeende werking van het gekwak en een lange wetenschapsfilosofische discussie en kom je meteen to the point. Werkt het? Aan het einde van de rit is de vaststelling of iemand genezen is of niet dat wat telt, en daar baseren alternatieve genezers ook hun claims op. En objectief vaststellen of iets werkt, goh, waar zien we dat vaker? Oh ja, in de wetenschap natuurlijk!

Want de medische wetenschap, u weet wel, met metingen, reproduceerbare onderzoeksresultaten en all that jazz, mag dan wel een geloof zijn in de ogen van alternatief genezers, selectief shoppen in dat geloof doen ze allemaal.

Volgende week:
“Wat maakt het uit of het bewezen is, als het mij nou helpt?”