Als iedereen praat over de onderhandelingen in het Catshuis, is het nuttig een kijkje te nemen in het gewone, niet-Haagse leven. Woensdagochtend was er protest op het Wibautcollege, een kleinschalige school voor MBO in Amsterdam. Leerlingen kunnen er leren voor een baan in detailhandel, zorg of welzijn. Leerlingen en leraren protesteren tegen de mogelijke sluiting van de school. Leerlingen willen graag hun opleiding afmaken, leraren willen hun baan houden.
In al het geweld rond de Catshuisonderhandelingen kan het nieuws over het Wibautcollege je gemakkelijk ontgaan. Dat geldt niet alleen voor dit specifieke protest, maar ook voor het grotere probleem waar het Wibautcollege mee kampt: dat de school onderdeel is van Scholengroep Amarantis, een fusie van scholengemeenschappen uit 2007, die al sinds 2009 in de financiële moeilijkheden verkeert. Er moet in april een oplossing zijn, anders moeten zestig scholen in de regio Amsterdam, Almere, Utrecht en Amersfoort dicht.
Diplomademocratie
Waarom praat iedereen over het Catshuis en niet over het Wibautcollege? Het is een typisch uitvloeisel van wat Mark Bovens de ‘diplomademocratie’ noemt. In Nederland is politiek voor hogeropgeleiden, die partijprogramma’s bepalen, op kandidatenlijsten staan en het publieke debat voeden met opiniestukken en twitteren. Op woensdag 28 maart werd heel duidelijk hoezeer de agenda van deze hogeropgeleiden verschilt van die van veel anderen in Nederland: hogeropgeleiden kijken naar het Catshuis, MBO-scholieren hopen op les.
Maakt het eigenlijk wat uit of er nieuwe verkiezingen komen? Of het kabinet nu valt of niet, de vragen zijn hetzelfde: hoe zal de toekomst van de PVV eruit zien en kan de PVV haar kiezers wel bedienen? Welke hervormingen mogen we de komende jaren verwachten en wie zal ze steunen? Wat lossen ze op? Welke coalities zijn er na de volgende verkiezingen mogelijk? Krijgen we alsnog Paars-plus?
Zouden de protesterende scholieren in Amsterdam zich hier ook druk over maken?
Een enkele motie
Toch is het Catshuis ook voor deze scholieren informatief. De chaos bij Amarantis is ongekend, maar krijgt relatief weinig aandacht. Een PvdA-Kamerlid komt met een motie, maar dat is het dan ook wel. De belangen van 30.000 leerlingen staan op het spel, waarvan het grootste deel een opleiding volgt op laag of middelbaar niveau. Deze leerlingen leren deze week dat Den Haag niets voor hen doet. Dat is precies het gevoel wat tot anderhalf miljoen PVV-stemmers heeft geleid.
Het is logisch dat de politiek nu spreekt over de economie en ingrepen in de AOW, WW en zorg. Maar als de politiek draagvlak wil verwerven voor pijnlijke maatregelen, moet de politiek een breder verhaal hebben, en naast grote ingrepen oog hebben voor zorgen waar burgers dagelijks tegenaan lopen. Als leerlingen er niet vanuit kunnen gaan dat ze in mei nog naar school kunnen, hoeven we niet eens te beginnen over het vertrouwen van burgers in de politiek. Dat vertrouwen slaat gewoon weg, om hele andere redenen dan het Catshuis. Maar zien al die hogeropgeleiden dat? Zij komen nooit op een MBO.
Vermoedelijk zullen veel leerlingen van het Wibautcollege geen PVV stemmen, en dat lijkt slim, want ook de PVV bekommert zich niet om hun probleem. Maar er zijn nog steeds duizenden burgers die via de media wel van de Amarantiscrisis hebben gehoord en zich afvragen waarom de politiek niets doet en deed. Voor die burgers resteren bij alle verkiezingen twee opties: thuisblijven, of kiezen voor de partij die niets aan deze problemen doet, maar waar veel hoogopgeleiden wèl een schurfthekel aan hebben.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie en bereidt een boek voor over de achterban van de PVV.
