De gemeente Wijdemeren is op onzuivere gronden opgericht, en de grenzen zijn niet rationeel. Kleine aanpassingen helpen niet: de gemeente moet verdwijnen in zijn huidige vorm. Dat staat echter niet gelijk aan het nazisme, of een massamoord op de inwoners van Wijdemeren, zoals men vaak hoort wanneer over de opheffing van de staat Israel wordt gesproken.
De gemeente Wijdemeren is een fusiegemeente, ontstaan uit de gemeenten Loosdrecht, ‘s-Graveland en Nederhorst den Berg. Die zijn deels ontstaan uit nog kleinere gemeenten. Oorspronkelijk was er een landschappelijke eenheid tussen Amstel en Gooi – allemaal veenweide, turfwinning en verveningsplassen. De bestuursindeling was daaraan aangepast: de voormalige gemeente Weesperkarspel omvatte zowel de huidige Bijlmer, als Ankeveen.
Gemengde bevolking
De spoorlijn, het Merwedekanaal, zijn opvolger het Amsterdam-Rijnkanaal, en de snelweg A2, hebben het gebied in tweeën gesneden. De oostkant werd steeds meer gericht op Hilversum, dat in de 20e eeuw tot een stad uitgegroeide. Er zijn plannen geweest om de provinciegrens te verschuiven naar het Amsterdam-Rijnkanaal.
De gemeente Wijdemeren is echter niet ontstaan om het bestuur te rationaliseren. Het is ontstaan doordat Kortenhoef en Loosdrecht annexatie door Hilversum vreesde. Als middelgrote stad heeft Hilversum namelijk een gemengde bevolking, en dat verontrustte de joods-christelijke burgers van de dorpen.
Verveningsplassen
Door de stadsuitbreiding zit Loosdrecht bijna aan Hilversum vast, en annexatie lag voor de hand. Het fuseerde dus met zijn landelijke buurgemeenten, en (voorlopig) vormen ze een te grote hap voor Hilversum. Wijdemeren is ontstaan uit onzuivere motieven, warbij racisme ook een rol speelde. Dat werd destijds niet gezegd, natuurlijk. De fusie was zogenaamd bedoeld om het watertoerisme te promoten. En dat hebben Loosdrecht, ‘s-Graveland en Nederhorst den Berg wel gemeen: verveningsplassen.
Daar staat tegenover dat Loosdrecht, in alle andere opzichten, deel uitmaakt van het Gooi. Voor werk, onderwijs en winkelen, gaat bijna iedereen naar Hilversum, drie kilometer verderop. Loosdrecht is niet gericht op de overige kernen van Wijdemeren, en ze zijn ook niet gericht op Loosdrecht. Kortenhoef en het lintdorp s’-Graveland zijn ook zelf gericht op Hilversum, maar Nederhorst den Berg ligt dichter bij Weesp. Wijdemeren bezit ook een stukje Loenen, blijkbaar om de Mijndense sluis in handen te krijgen. Alleen de sluiskom is Wijdemeers, de grond ernaast staat in de gemeente Stichtse Vecht. Zulke absurditeiten kunnen aan een bestuurseenheid geen bestaansrecht verlenen.
Irrationele bestuurseenheid
Kortom, Wijdemeren is niet erg rationeel. Een rationele noord-zuid grens in deze streek volgt het Amsterdam-Rijnkanaal, of een middenlijn door de plassen – dus niet die de grens van Wijdemeren. (De Vecht is niet als grens geschikt, omdat deze de rivierdorpen zou doorsnijden). Aan de westkant van Hilversum, is herstel van twee randgemeenten een redelijke optie, met als kernen Kortenhoef en Loosdrecht. Bij schaalvergroting horen beiden echter bij Hilversum, en nergens anders.
De wensen van de inwoners van Wijdemeren zijn niet relevant, voor de beoordeling van deze opties. Het feit dat mensen zich verbonden voelen met een irrationele bestuurseenheid, maakt het niet rationeel. Een democratisch besluitvorming is ook niet mogelijk, omdat niet duidelijk is wie daaraan moet deelnemen. Wie moet stemmen over de annexatie van Loosdrecht? Heel Wijdemeren, of alleen Loosdrecht, of Loosdrecht en Hilversum samen, of alleen Hilversum, of de bestuursregio Gooi?
Bestuurshervorming
Elke overheid moet rekening houden met de bevolking, maar niet in de zin dat hun woede en hysterie de logica uitschakelt. Er is geen reden om de gemeente Wijdemeren eeuwig te behouden, of Loosdrecht eeuwig te vrijwaren van annexatie door Hilversum. De overheid moet Wijdemeren dan ook opheffen.
De voorgeschiedenis is natuurlijk anders, maar zulke overwegingen zijn ook toepasbaar op de opheffing van de staat Israël. Dan wordt echter gesproken in termen van de Holocaust, of een genocide, of het werk van de nieuwe Hitler. Dat is niet terecht: het verdwijnen van Israël is vooral een bestuurshervorming.
