In de polemiek tussen Bert Brussen en Erik Eerdenburg viel op dat Bert Brussen beweerde dat Lowlands 50.000 euro subsidie krijgt. De stelling dat de 50.000 euro een subsidie is, klopt niet geheel. Een subsidie wordt verstrekt nadat je een subsidie-aanvraag hebt ingediend. Vervolgens wordt de aanvraag beoordeeld door een commissie en al of niet verstrekt. Of dat nu een milieu-, innovatie-, export- of cultuursubsidie is. Bij al die vormen geldt dat werkproces. Voor de 50.000 euro van Dronten gaat dit verhaal niet op.
Lowlands is een grote speler en onderhandelt met de gemeente. Waar twee bedrijven handel drijven met elkaar zijn er kwantumkortingen, daar is niets vreemds aan. Het is in het recht dat aandeelhouders daar vragen over stellen of het soms met dat soort kortingen oneens zijn. Lowlands en de gemeente doen zaken. De gemeente ontvangt 200.000 euro voor de grondverhuur, Lowlands krijgt 50.000 euro korting vanwege de positief economische en publicitaire impact die het evenement uitstraalt op het kleine dorp. Groenlinks Dronten is een aandeelhouder van Dronten, vandaar dat zij vragen stelden.
Cultuurpot
Zolang Dronten niet onder curatele staat wegens financieel wanbeleid, heeft de landelijke overheid niets te zeggen over hoe Dronten zijn geld uitgeeft. Zolang de gemeenteraad en indirect de inwoners instemmen met het beleid mag niemand die buiten Dronten woont iets zeggen over verspilling.
Er is tevens een verschil tussen bedragen verstrekt door gemeenten en het cultuurgeld van Zijlstra. De 50.000 euro valt buiten de cultuurpot van Zijlstra (er wordt immers geen subsidie-aanvraag ingediend). Die 50.000 euro in een debat over cultuursubsidie (“koekjes” als ik Brussens artikel goed interpreteer) is dan ook onjuist.
Financiële miskleunen
Waar jammer genoeg in het cultuurdebat in zijn algemeenheid aan voorbijgegaan wordt, is waarom kunst en cultuur geld moet kosten en niet gezien kan worden als het verkopen van sportschoenen. Een bibliotheek kost geld, daar maakt niemand zich druk om en vinden we logisch. Een museum kan een scheepvaartmuseum zijn, maar ook een museum over antiek of oude kunst of nieuwe kunst. De essentie van de bibliotheek is bij de meeste ongeletterde mensen wel duidelijk, van het scheepvaartmuseum ook nog wel, zodra het meer de kunstkant opgaat
wordt het moeilijker voor mensen die niet thuis zijn in de materie. Het is een lastig debat welk onderwerp wel of niet relevant is om een museum voor te openen. Mensen volgen hier een academische opleiding voor om tot voldoende inzicht te komen. Het Cobra-museum is een goed voorbeeld van geslaagd beleid over de aankoop wat destijds als verguisde kunst
werd beschouwd door het algemene publiek. Kunstaankoop is een vak dat culturele expertise verenigt met slim zakelijk inzicht. Zulke beslissingen overlaten aan democratische processen zou leiden tot financiële miskleunen (alle Karel Appels en Mondriaans zouden niet aangekocht zijn destijds). Ik weet niets van sport en onttrek me dan ook van een oordeel over sport. Het zou goed zijn als mensen met weinig kennis over kunst ook in hun mening terughoudend zijn over dat onderwerp.
Tone of Voice
Lowlands is een cultuurfestival. In hoofdzaak een popfestival, maar in Europa een pionier vanwege zijn ‘kermis’-achtige opzet waarbij aanliggende cultuur een prominent aandeel heeft in de programmering. Ook doen ze kleine zijsprongetjes naar wetenschap en politiek. Wilders was in 2006 te gast. Van Eerdenburg maakt zich dan ook terecht kwaad als Wilders onterecht kritiek levert op de programmering van Lowlands 2011 door de keuze van Riemen en de politieke voorkeur van Riemen omdat hij subsidie ontvangt.
Het is namelijk niet zijn zaak en hij is wederom welkom.
Ik ben zeer voor de opruimactie van Zijlstra in de cultuursector. Mijn mening is dat dat zo eens in de 20 jaar gezond is en de rotte appels uit een vastgeroeste sector trekt. Lowlands valt echter compleet buiten de getroffen subsidiesector en maakt bezwaar tegen de tone of voice van de PVV en Zijlstra. De onwetende basis waarop beslissingen genomen worden. Het is democratisch gezien goed dat zo’n geluid komt juist van een instantie die slechts indirect verbonden is en uit betrokkenheid zijn empathie en inzicht toont. Of je het nu wel of niet met Zijlstra en de PVV eens bent, de stem van Van Eerdenburg brengt een inzicht dat de rechtse visie tegenspreekt. Dat is de kunstenaars van de Mars der Beschaving niet gelukt. Een armzalige niet-creatieve vertoning. Of van Eerdenburg gelijk heeft mag iedereen voor zichzelf bepalen.
Waarom cultuursubsidies zo’n debat in Nederland moet opleveren is me een raadsel. Over innovatie-subsidies wordt met geen woord gerept. Mij is niet duidelijk waarom Philips wel innovatie-subsidies zou ontvangen en een filmwereld geen werkbeurs. Ik vraag me af of de omzet van Philips echt substantieel daalt bij het stopzetten van dergelijke subsidies. Hoe meet je zoiets? Door het eens vier jaar uit te proberen, gelijk aan hoe Zijlstra nu aan het hakken is. Innovatie is een noodzaak voor bedrijven. Het is maar de vraag in hoeverre die activiteit afneemt als dat niet gesubsidieerd wordt.
De auteur is zelfstandig kunstenaar en muziekinstrumentenbouwer.
